INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Tadeusz Czerniawski     

Tadeusz Czerniawski  

 
 
Biogram został opublikowany w 1938 r. w IV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Czerniawski Tadeusz (1877–1938), pedagog, kierownik chórów, i kompozytor. Urodził się w Łabuniach pod Zamościem 25 X, jako syn Sylwestra, lekarza weterynarii, pochodzącego z Witebszczyzny, i Wincentyny z Roszkowskich. Ojciec jego zginął na wojnie tureckiej, kiedy Tadeusz miał zaledwie dwa lata. W 19. r. życia ze szkoły średniej dostał się do Instytutu Muzycznego w Warszawie i ukończył kurs gry na organach w r. 1903. W trzy lata później ukończył kompozycję u Noskowskiego. Pracę muzyczną, nauczycielską i organizacyjną rozpoczął już w r. 1901 w zakładzie wychowawczym ks. Siemca, a od r. 1903 prowadził chóry w średniej szkole Zrzeszenia Nauczycieli w Grodzisku, na pensji Kaczorowskiej w Warszawie, w Szkole Ochroniarek we Włochach i w szkole kolejowej w Żbikowie, gdzie ponadto przy warsztatach kolejowych zorganizował chór męski oraz urządzał dla miejscowej ludności koncerty w sali teatralnej tychże warsztatów (1905–1914). Jako nauczyciel tej szkoły ewakuowany został przez Rosjan we wrześniu r. 1915 do Orła. Jako kierownik biura Komitetu Pomocy Ofiarom Wojny organizował chóry spośród ewakuowanej ludności i urządzał koncerty; uczył też w tamtejszym gimnazjum polskim i prowadził w nim chóry. Po dwóch latach w r. 1917 został przez Rosjan przeniesiony do Charkowa, gdzie poprowadził chór robotniczy w Domu Polskim. We wrześniu r. 1918 powrócił do Polski i znów pracował w szkołach kolejowych, w państwowej Szkole Ochroniarek w Warszawie, w gimnazjum żeńskim Chmielewskiej, w gimnazjum męskim Górskiego, na Kursach Muzycznych im. Chopina; na tych ostatnich wykładał solfeż, zasady muzyki, harmonię, instrumentację i naukę form muzycznych. Organizował w dalszym ciągu koncerty w warsztatach kolejowych w Żbikowie i prowadził tam chór robotniczy.

W końcu lipca r. 1920 Cz. wstąpił jako ochotnik do 36. pułku akademickiego, został ranny pod Ossowem i po dwumiesięcznej kuracji w szpitalu powrócił do pracy zawodowej. W szkolnictwie pracował potem do r. 1925 w szkołach powszechnych i w muzycznej im. Karłowicza, prowadząc przy tym chóry robotnicze, kolejarzy P. P. S. oraz koła śpiewacze na kursach dla dorosłych. W r. 1921 powołany na kierownika działu muzycznego w Wydziale Kultury Magistratu, na tym stanowisku utworzył dwadzieścia kilka kół śpiewaczych oraz urządził stałe bezpłatne czwartkowe południowe koncerty w Filharmonii dla szkół powszechnych, popularne koncerty w sali Konserwatorium oraz sobotnie dzielnicowe na krańcach miasta. Od 1 IX 1932 powołany na starszego referenta do spraw muzycznych i wizytacji szkół w Departamencie Sztuki Min. WR i OP, 31 VIII nast. r. objął w powstającym wówczas Radiu polskim kierownictwo ogólnego wydziału, a następnie wyłącznie muzycznego. Po zwolnieniu z Polskiego Radia objął w Wyższej Szkole Muzycznej im. Chopina przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym od listopada r. 1933 kierownictwo klasy organowej i wykładał tam solfeż, zasady muzyki i harmonię, oraz został prezesem sekcji muzyki zbiorowej przy tymże towarzystwie; w r. 1934 objął lekcje w Instytucie Głuchoniemych i Ociemniałych. Po dwuletniej przerwie od 1 X 1934 r. ponownie objął w Wydziale Oświaty i Kultury Zarządu Miejskiego jako zastępca kierownictwo działu koncertów popularnych, zabaw pod gołym niebem oraz koncertów dzielnicowych. Myślą przewodnią jego życia i działalności było zawsze wejście ze sztuką w masy. Odznaczony był krzyżem walecznych, złotym krzyżem zasługi oraz orderami węgierskimi i estońskimi. Rada Naczelna Zjednoczenia Polskich Związków Śpiewaczych i Muzycznych powołała go na swego członka, zaś związek Mazowiecki wybrał go na swego prezesa.

Cz. pracował też w latach 1908 i 1909 jako sprawozdawca koncertowy najpierw w »Młodej Muzyce«, a po tym w »Przeglądzie muzycznym«, redagowanym przez Romana Chojnackiego. Z koncertów przez niego organizowanych w r. 1935 korzystało 152.000, w następnym 250.000, a w r. 1937 – 248.000 słuchaczy. Zmarł 10 III 1938 nagle w Warszawie.

Wydał następujące prace muzyczne: wraz z Janem Łysakowskim zbiór 25 pieśni na 1, 2 i 3 głosy, a samodzielnie jako bibliotekę Kursów Muzycznych im. Chopina 2 zeszyty pieśni w układzie dwugłosowym (razem 44 pieśni); śpiewnik szkolny na 2 i 3 głosy (20 pieśni), Melodie swojskie na 4 głosy mieszane, 4 zeszyty, razem 21 pieśni, Polskie pieśni rewolucyjne na 4 głosy chór mieszany. Z dzieł teoretycznych wydał Pierwsze zasady muzyki w teorii i praktyce, podręcznik dla szkół muzycznych, średnich ogólnokształcących i seminariów nauczycielskich w 3 częściach. Pisał też pieśni solowe, kantatę na chór mieszany, sola i orkiestrę: psalm Kochanowskiego »Wszechmocny Panie«, wariacje na kwartet smyczkowy i Allegro symfoniczne.

 

Filharmonia Warszawska »Przewodnik koncertowy« 1938, nr 21; »Muzyka w Szkole« 1938, nr 2; »Śpiewak« nr 3; »Chór« nr 4; »Śpiew w szkole« (Tadeusz Mayzner) 1938, nr 1–5; »Śląskie Wiadomości Muzyczne« 1938, nr 5; »Orkiestra« 1938, nr 2. Informacje żony.

Feliks Starczewski

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.